Denizcilikte insanlar navigasyon amacıyla yıldızların parlaklığnı da sınıflandırmışlar. Bu yazımız bu konuyla yani denizcilikte “kadir” ile ilgili.
Denizcilik astronomisinde, navigasyon amaçlı kullanılan herhangi bir yıldız veya gezegenin parlaklığına denizcilikte “kadir” adı verilir. Yıldızları parlaklıklarına göre sınıflandıran ilk insan, eski astronomların prensi sayılan, Hipparchus idi.
Onun sisteminde altı derece vardı; 14 parlak yıldızdan oluşan ufak grup birinci derece, ve daha ufak ve sönük, çıplak gözle görülemeyen diğer yıldızlardan oluşan beş derece. Bu genel ve basit sınıflandırma sistemi 19. yüzyılda, parlaklıklara desimal veya negatif değerler verilmesi ve teleskopik yıldızların bile bu sınıflandırmaya sokulması ile geliştirilmiştir. Parlaklığı 1,0 olan bir yıldızın 6,0 olan bir yıldızdan 100 kat daha parlak olması fikri ise astronom Sir William Hersche’in oğlu Sir John Hersche’den gelmiştir.
Denizcilik kitaplarında, navigasyonda yararlanılması için birinci ve ikinci derece yıldızlar ile ilgili tablolar bulunsa da, daha düşük dereceli yıldızlar, bu sistemin bir parçası olmalarına karşın hiçbir zaman gözlem amaçlı kullanılmazlar. Bu tablolardan yararlanarak navigatör, bir yıldızdan yaptığı gözlemden teknenin harita üzerindeki yerini belirleyebilir.
Denizcilikte “Kadir”
