Yelken armasında ölçüler ile ilgili amatör denizcilerin soruları vardır. Bu sayfada yelken armasında ölçüler konusunu bulabilir, armanızı ayarlayabilirsiniz. Hayatında bir kere fırtınaya yakalanmış bir denizci boş zamanlarını armasının yeterince sağlam olup olmadığını düşünerek geçirir; bu tür bir eğlenceyi motorlu tekne sahipleri hiç bilmez. Çağdaş armalar, sağlam olur, bununla beraber birçok tek gövdeli teknenin armaları direklere sağlamlığa pek de yardımcı olmayan açılarla bağlanmıştır. Bu nedenle kötü havalarda üzerlerine ciddi yükler gelir.
Aşağıda zamanın testinden geçebilecek sağlam armalar için verilmiş birkaç temel kuralı bulabilirsiniz.
Çarmıhlar: Tüm çarmıhların kopma kuvvetleri, tam yüklü tekne deplasmanının 1,2 katı kadar olmalıdır. Yarış tekneleri ve günlük kullanılan teknelerde bu katsayı 1,0 olabilirse de açık deniz teknelerinde 1,4’e yükseltilmesi gerekir. Alt çarmıhları çift yapmayı düşünüyorsanız, her bir kol bu katsayılarla ölçülendirilmelidir. Bir başka deyişle alt çarmıhları bu katsayıyla hesaplayıp, diğerlerini de aynı kalınlıkla yapmanız gerekir.
Yükün bölüştürülmesi: Tek gurcatalı armalarda, alt çarmıhlar yükün %60’ını, üst çarmıhlarsa %40’ını alır. Çift gurcatalı armada yükler, alt çarmıhta %48, ortada %26, üst çarmıhtaysa kalan %26 olacak şekilde paylaştırılır. Orta çapraz ve üst orta çarmıh, alt gurcatada birleşir, tek bir liftinle (döngerle) landa demirine iner. Bu durumda birleşik ortaorta üst çarmıhlarda %52 yük olur.
Gurcataların yerleri: Tek gurcatalı teknelerde gurcata, güverteden itibaren direk boyunun %50 ila 52’sine yerleştirilir. Çift gurcatalı armalarda, alt gurcata direk boyunun %37 ila 39’unda, üst gurcataysa, %68 ila 70’inde olmalıdır.
Baş istralya: Baş istralyayı, en kalın çarmıh kadar ya da bir boy kalın yapın.
Kıç istralya: Kıç istralya, baş istralyayla aynı ölçüde olmalıdır.
Liftinler (döngerler): Standart olarak, açık bronz liftinlerde, vida çapı arma telinin iki katı çapla olmalıdır. Yüksek güçlü paslanmaz çelik liftinler, biraz daha ince olabilir.
Liftin (dönger) çeneleri: Liftinlerin çenelerindeki ağız açıklığı, arma telinin iki katı kadar olmalıdır.
Tutucu pimler (Clevis pin): Bu pimler arma tel çapının iki katı kadar olmalıdır.
Altın kural: Liftinlerle landa demirleri, direk çarmıh bağlantılarıyla, çarmıhlar arasında her zaman “universal” bağlantılar* kullanın. Kıvrılmalar ve titreşimlerden kaynaklanacak metal yorgunluklarından sakının.
