Tüm yelkenli teknelerde bir dümen palası -tekneyi döndüren hareketti bir yüzgeç- bulunur. Bu dümen palası, ya uzun bir sopaya (yeke’) veya tekneyi yönlendirmek için kullanabileceğiniz bir dümene bağlanır. Bu yazımızda, yeke ve dümen kumanda sistemi arasındaki farklılıkları açıklayacağız. Ayrıca tekneyi kullanırken veya mürettebat olarak nereye oturacağınızı (bir yelkenli teknede, şoför mahalli diye bir şey yoktur, rüzgâra göre bu yer de değişir) ve bir yelkenli teknede uzak durmanız gereken alanları ele alacagız.
Yeke mi Dümen mi?
30 feetten (9 metre) daha uzun olan çoğu yelkenli tekne, aynı araba gibi bir dümenle kumanda edilir. Mekanik bir bağlantı sayesinde, dümen, dümen palanızın pozisyonunu kontrol eder. İleri giderken, dümeni sola döndürdüğünüzde tekne sola döner ve aynı hareket da aynı şekilde tekrarlanır. Bariz olanı söylediğimizi düşünebilirsiniz, ancak yelkenli bir tekneyi yekeyle kumanda ederken yekeyi diğer yöne döndürmekle kıyasladığınızda ne demek İstediğimizi anlayacaksınız.
Daha küçük yelkenli tekneleri, bir yeke vasıtasıyla yönlendirirsiniz. İlk kez bir yeke kullanırken alışmak biraz zaman alabilir. Çünkü tekne, yekeyi döndürdüğünüz yönün aksine hareket eder. Yekeyi sola döndürürseniz, tekne sağa hareket eder; yekeyi sağa döndürürseniz tekne sola hareket eder.
Yelkenli bir tekneyi kullanmak arabaya kullanmaya benzer, tekne ne kadar hızlı giderse dönüş o kadar etkili olur (ve aslında durduğunda döndüremezsiniz). O sebeple hızlı giderken, aynı dönüş kavisini gerçekleştirmek için yekeyi veya dümeni daha az çevirirsiniz. Yavaş giderken dönüş yapmak için de daha sert çevirin ve dümen yekesini o pozisyonda uzun süre tutun.
Safi yelken zevki için 40 feet (12 metre) uzunluğa kadar olan herhangi bir teknede yekeyi tercih edebilirsiniz. Dümen havuzlukta daha az yer kaplasa da tekne hissine gölge düşürür. Tüm ilgili parçalar ve bağlantılar yüzünden bir dümende iç sürtünme oluşur. Yeke sizi doğrudan dümen yekesine bağlar ve teknenin altından akıp giden suyu hissetmenizi sağlar. Benim İçin bu hassasiyet paha biçilmez.
Tekneyi Nasıl Yönlendirelim (Yeke / Dümen)
