Irgatlar küçük boy teknelerde genellikle el ile veya elektrik gücü ile çalışırlar. Daha büyük teknelerde ise hidrolik olanları vardır. Görünüşlerine göre yatay veya dikey olarak adlandırılırlar. Halat çekmek için olan kısmına fener zincir çekmek için olan bölümüne ise kaveleta denilir. Bazı ırgatlarda sadece kaveleta bulunur. Bazı kaveletalar ise özel mekanizmaları ile hem halat hem zincir çekerler. Halatın çekilmesi için özellikle fenerli ırgatlarda ırgat başında olmak gerekir. aslında tüm demir alma ve atmalar ırgat başında yapılmalıdır.
Zincir ile demir atmanın demirin çekme açısını daha yatık tutarak demir tutmasını kolaylaştırdığı söylense de 16 knot rüzgarda zincirin tüm ağırlığı teknenin çekmesi ile düzelmektedir. Bu nedenle zincir veya halatla demirlemekte bir fark yoktur. Asıl fark zincirin ırgat ile müdahale edilmeden çekilebilmesinde yatmaktadır ama teknelerde gördüğüm kadarı ile zincire de müdahale genellikle gerekmektedir. Zincirliğe üst üste yığılan zincir kısa süre sonra ırgatın çalışmasını engellemektedir. Bu nedenle demir alınırken tekne başında olmak gerekir. Yatay ırgatlar kaveleta veya fenerden halat çekilmesini oldukça kolaylaştırırlar ancak güverte de oldukça yüksek dururlar. Bu tür ırgatlar direğe yönlendirilerek mandar ile tekneye bot almak veya direğe adam basmak gibi işler için de kolay kullanılırlar. Dikey ırgatlar ise profilleri daha düşük olduğundan tercih edilmektedir. Ancak başka işler için halat yönlendirilmesi çok kolay değildir.
Iratlarda aranması gereken bir özellik de kaveletasının bir debriyaj yardımı ile ırgat dişli sisteminden ayrılabilmesidir. Demir “atılır” , yavaş yavaş indirilmez. Bu nedenle kaveleta dişli bağlantısı özel kolu ile veya dikey ise vinç kolu ile gevşetilir ve demir atılır, zincir de serbestçe düşer. Demirlemeyi tamamlamak için kaveleta tekrar sıkıştırılır ve kaloma ayarlanır. Demirli iken hava şartlarının zorlaması ile demiri bırakmak zorunda kalabilirsiniz. O zaman kavelatası gevşetilebilen bir ırgat size zaman kazandırır.
Bir kol yardımı ile mekanik avantaj elde eden manuel ırgatlar eskiden vardı ama artık piyasada yoklar. Irgat tekne boyu 10 metreden fazla değilse çok da gerekli değildir. Demir almadan önce motoru çalıştırıp biraz ileri verdikten sonra boşa alır ve başa geçerek demirin boşunu el ile alabilirsiniz. Demir apiko (dik) olduktan sonra biraz zor da olsa başta bir makara üzerinden geçiyorsa halat yatay olarak daha kolay çekilir. Eğer tekneniz yelkenli ise iskota vinçlerinden birini de demiri almak için kullanabilirsiniz.
