Yelkenli bir tekne yirmi ya da otuz derecenin üzerinde bayıldığında yavaşlar. Bu açının üzerine çıkıldığında teknedekilerin huzuru da kaçar. Sonuç olarak gezi teknelerinde daha az bayılma istenir.
Çok fazla rüzgârda yapılacak olan ön yelkenin daha küçüğüyle değiştirilmesi ya da ön yelken ve ana yelkenin alanlarının camadana vurularak küçültülmesidir. Ancak her ikisi de bir sürü iş demektir. Bu nedenle yelken küçültmeden önce yelken trimini denemelisiniz. Ön yelken ve ana yelken mandarlar, orsa yakası gergisi (kaningam) ve alt yaka gergisi ve direğin eğilmesiyle olabildiğince düz hale getirilmelidir. Ayrıca ön yelken yönlendirme makarası dışarı çıkarılmalı, ana yelken arabası boşlanmalı ve mürettebat yüksek tarafa geçmelidir. Tüm bunlar teknenin bayılmasını azaltıp seyri daha keyifli hale getirir.
Ancak bazı durumlarda yelken alanının küçültülmesi kaçınılmaz olur. Önce ön yelken mi küçültülmeli yoksa ana yelken mi? Doğru cevap küçültmeye ön yelkenden başlanmasıdır. Ana yelken önce küçültülürse yelken alanı teknenin ön tarafına kaydırılmış olur. Bu da teknenin yelken dengesini bozup teknenin başını rüzgâr altına kaçırabilir. Yeniden rüzgâr üstüne dönmek imkansız hale gelebilir.
Önce hangi yelkenin küçültüleceği aynı zamanda donanım türüyle de ilgilidir. Baş istralyası direk tepesine kadar çıkmayan bir teknede önce daha büyük olan ana yelkenin camadanla küçültülmesi gerekir. Baş istralyası direğinin tepesine kadar çıkan bir teknede ise daha küçük olan ana yelkenin küçültülmesi sonraya bırakılabilir.
Bazı teknelerde ön yelken camadanla küçültülmez, küçük başka bir yelkenle değiştirilir. Bir yarış sırasında yelken değiştirmek oldukça zor bir manevra buna “çıplak baş” seyir yapmak denir olsa da yarış dışında yapılabilir.
Diğer bir seçenek de ön yelkenin sarma mekanizmalı olmasıdır. Genellikle cenova kullanılan bu sistemde yelken dönebilen baş istralyanın üzerine sarılır. Sert rüzgârda yelkenin düzleştirilmesi tercih edildiğinden cenovanın baş istralya üzerine mümkün olduğunca sıkı sarılması gerekir. Sarma mekanizmanız varsa şöyle camadana vurmalısınız:
1-Yelkeni sarmadan önce kıç istralyayı kasarak baş istralyayı gergin hale getirin. Iskotasını yavaşça boşlayarak yelkeni istediğiniz küçüklüğe gelinceye kadar sarın. Rüzgârın etkisi ve ıskotanın gerginliği yelkenin düzgün sarılmasını sağlar. Yelkenin en düzgün sarılacağı pozisyon geniş apazdır.
2-Yelkeni gerektiği kadar sarın. Sarma mekanizmasıyla yelkeni gerektiğinden fazla küçültmek çok kolaydır. Bunu önlemek için yelkenin alt yakasına, örneğin 2 numaralı yelken haline geldiğini gösteren bir işaret koymak gerekir. Yelken yeteri kadar sarılmadıysa tekne çok bayılır, dümen dinlemesi güçleşir. Yelken gereğinden fazla sarılırsa tekne yine dümen dinlemez hale gelir.
3-Yönlendirme makarasının yerini ayarlayın. Yelkeni küçültünce makarayı öne. büyültünce de arkaya alın.
