İkinci El Teknede İlk Kontroller :
İkinci el tekne alırken dikkat edilmesi gereken çok nokta vardır. Bu açıdan “ikinci el teknede ilk kontroller” nelerdir? bilmek gerekir.
Acente tarafından satılan teknelere bakmak nispeten daha kolaydır. Yapmanız gereken görüşüp tekneye bir bakmaktır. İlk bakışta tek dikkat edeceğiniz konu tekneye iyi bakılıp bakılmadığı olmalıdır. Sadece uzaktan bakmak bile tekneye iyi bakılıp bakılmadığı konusunda çok iyi fikir verir. Böylece tekneye detaylı bakıp bakmayacağınıza karar verirsiniz. Tekneye iyi bakılmışsa ve istenen fiyat size makul geliyorsa satıcı veya tekne sahibi ile daha uzun bir kontrol için sözleşin. Denizde bir tekneye bakmak için 3-4 saat ayırmalısınız. Tekne karada ise bu süre daha uzun olabilir.
Teknenin Suda Kontrolü:
Teknenin ilk görüntüsü genelde size uygun geldiyse ikinci el teknede ilk kontroller için tekneyi denizde kontrol edin. Kontrol için yanınıza aşağıdakileri alın:
-Flaşlı bir fotoğraf makinası
-Küçük bir kaydedici teyp veya kalem kağıt
-Arkasını çekiç gibi kullanacağınız bir tornavida
-Temizlik için bez
-Sivri uçlu bir tornavida veya çakı
-Diş aynası gibi saplı bir ayna
-Büyüteç
-Tekne suda iken gövdenin, su bağlantılarının salmanın, dümenin, şaft ve pervanenin durumunu incelemeniz olası değildir. Yine de teknede yapacağınız inceleme sonucunda tekneye nasıl bakıldığı konusunda iyi bir fikir elde edersiniz ve fiyatı yüksek olan veya iyi bakılmamış tekneleri elersiniz. Teknede sorun çıkarabilecek ve onarımı pahalı olabilecek bazı noktalar aşağıdadır:
Salma Saplamaları:
Salmalar gövdeye saplamalar ile monte edilir. Farşları kaldırdığınızda direğin hemen altından başlayan saplamaları ve somunlarını görürsünüz. Eğer saplamalar ve somunları bronz ise ve üstleri açıksa sorun oluşamama olasılığı yüksektir. Salma saplamaları paslanmaz çelik ise ve üstleri epoksi ile boyanmamışa dikkatle inceleyin. Somun diplerinde oluşabilecek pas lekeleri yetersiz oksijen taşıyan deniz suyu içinde duran saplamaları paslandırmış olabilir. Üst taraflar sağlam görünse bile bağlantının somun altında kalan kısımları zarar görmüş olabilir. Bu tür saplamaların kontrolü ancak salmanın sökülesi ile mümkündür. Bu tür durumlarda tekneden uzak durmakta yarar var. Salma saplamaları genellikle pik dökümün içindedir ve değiştirilmeleri pek olası değildir. Ek saplamalar yapmak gerekir, bu işlem de hiç ucuz değildir.
Saplamaların üstü boyalı veya boyasız olsun pas lekesi saplamaların iyi durumdaolmadığını gösterir. Büyük olasılıkla tekne bu saplamaların dibinden az da olsa su yapıyor olabilir. Pas görüntüsü belirli bir seviyenin üstünde ise o tekneden vazgeçin. Kararsız kalırsanız notunuzu alın. Sörvey sırasında saplamalar gözden geçirilecektir. Endişelerinizi sörvey yapan kişiye iletirseniz daha derinlemesine inceleme yapılır.
Su ve Yakıt Tankları:
Tüm tankları kontrol edin. Özellikle metal tanklara dikkat edin. Tankın kontrol kapağı varsa kapağı açın ve el ile ve küçük aynanız yardımı ile içini kontrol edin. Pas oluşumu tankın eskidiğini gösterir. Onarımı kolay değildir. Tankı yerinden sökmek, tekne içinde birçok mobilyanın sökülmesini gerektirebilir ve tekne inşa edilmeden tank monte edildiği için çıkarması ve takması ciddi sorun oluşturur.
Motor:
Eğer bakmasını bilirseniz motor size çok şey söyler. İkinci el teknede ilk kontroller açısından en önemli eleman motordur. Motordan gelen her yağ damlasının, her boya kalkmasının soruna işaret etmesi olasıdır. Motorun hem altında hem yanlarında yağ sızıntılarını kontrol edin. Yanlardaki yağ sızıntıları supap kapağından sızdırmaya, alttakiler ise contalardaki kaçırmaya işaret eder. Contaların değiştirilmesi genellikle motorun sökülüp karaya alınmasını gerektirir. Motorun üst bölümünde görülecek pas lekeleri genellikle kapak contalarında soruna işaret eder. Motor yağını kontrol edin. Su ile karışmış motor yağı süt gibi beyazlanmış olur. Alt bölümlerdeki pas lekeleri ise donma tıpalarının veya su kanallarında kaçağı gösterir.
Motor gövdesindeki boyanın el ile kabuk sökülebilmesi motorun belirli olmayan bir zamanda aşırı ısındığının işaretidir. Aşırı ısı görmüş veya paslanmış bir motor iyi bir motor tamircisine gösterilmelidir. Sörvey sırasında bu noktaya dikkat çekerseniz motora daha detaylı bakılır ve sörvey sonrasında motoru bir tamircinin görüp görmemesi gerektiğine karar verilir.
Güverte:
Tekne güverteleri genellikle sandviç tekniği ile yapılır. Fiberglas bir tabaka üstüne ahşap, kontrplak veya köpük döşenir ve üstü tekrar fiberglas ile kapatılır. Köpük veya balsa güverteler kolay kolay çürümezler ancak kontrplak çabuk çürür. Eğer çürüme yoksa ve sandviç yapı zarar görmüşse bu bölgede küçük delikler delinerek içinin kuruması beklendikten sonra epoksi enjekte edilerek onarılmaya çalışılabilir. Ancak çürüme varsa bölgenin tamamen açılması gerekir.
Jelkot çatlakları:
Jelkot çatlakları 10 yılsonunda beklenmelidir. Tekne güvertesindeki jelkot kozmetiktir ve altındaki fiberglas tabakayı korur. Oldukça sert olduğundan aşırı yüklenme halinde çatlayabilir. Çatlaklar oluş nedenine göre değişik şekillerde olabilir. Tekne üzerinde sık rastlanmayan çatlaklar altında gerekli onarım yapıldıktan sonra onarılmalıdır. Isı değişimi nedeni ile yaygın çatlakların onarımı için ise epoksi macun ile düzeltme sonrası tüm güvertenin boyanması gerekebilir.
Tekneye Su Girmesi:
Tekneye su birçok yerden girebilir. Tekneler su altından daha çok üst yapılarından su alırlar ve tatlı su tuzlu suya göre özellikle ahşaplar için daha kötüdür. Kamara içindeki kumaş bölmeleri dikkatle inceleyin. Özellikle tekne bordasına yakın olanlara bakın. Eski veya yeni su girişine bağlı lekeleri kolaylıkla görebilirsiniz. Bu tür su girişlerinin yerlerini bulmaya çalışın. Genellikle güverte gövde bağlantısında olabileceği gibi güverteye bağlanmış güverte üstü parçalardan da olabilir. Eğer güverte üstüne bağlı koçboynuzu ırgat gibi parçaların dibinden su giriyorsa büyük olasılıkla sandviç yapıya da girmiş ve zarar vermiştir. Ana bağlantıdan giriyorsa torayın sökülmesi gerekir.
Diğer su girebilecek yerler hatchler ve lumbozlardır. Sadece iyi kapatılmadığı için su girişinden bahsetmiyoruz. İyice kapalı iken bile su bağlantılardan girebilir ve onarılması gerekir. Kamara tabanına ulaşan su geçtiği yoldaki ve tekne tabanındaki ahşaplara zarar verecektir. Kapalı bir alana su girmesi oldukça moral bozucudur. Bu tür su girişlerinin nasıl engellenebileceğine bakın ve gördüğünüz hataları sörvey yapan kişi ile paylaşın, bu konuda değişik önerileri olabilir.
Teknenin Karada Kontrolü:
Eğer tekneyi denizde gördünüz ve yukarıdaki kontroller sonucu alınabilir olduğuna karar verdiyseniz karada da kontrol etmeniz gerekir. Bir teknenin karaya alınması pahalı bir işlemdir bu nedenle kara kontrole karar verdiyseniz öncelikle profesyonel sörvey hizmeti almanızı öneririm. Sörvey yapan karaya çekilmeden önce suda kontrollerini yapar ve karaya çekildikten sonra beraber kontrol edebilirsiniz. Sörvey yapan kişi tekne karaya çekildikten sonra büyük olasılıkla kontroller için tekneni 24saat kurumasını bekleyecektir. Bu zaman zarfında siz kendi kontrollerinizi yapabilirsiniz.
Kuvvetli bir ışık altında veya güneş ışığında tekne başından iskele ve sancağına bakın. Daha sonra yanlara geçerek bakın. Aradığınız şey gövde üzerindeki aşırı çökmeler ve aşırı kabartılardır. Herhangi bir şekilde yaralanmış bir tekne iyi bir onarımdan geçmemişse gövdede çökmeler veya kabarıklıklar olacaktır. Ayrıca jelkot üzerinde aşırı parlaklık veya aşırı donukluk da arayabilirsiniz. Kötü yapılmış bir onarım sökülüp iyi bir onarım yapılabilir, ancak tekne içinde bulunan mobilya ve bağlantılar buna izin vermeyebilir. Her koşulda onarılmış bir tekneden uzak durmakta yarar vardır.
Su bağlantıları:
Su bağlantılarını denizde iken kontrol etmiştik. Tekne gövdesine bağlı olan flanşlar bronz olmalıdır. Marelon flanşlar kullanılmaya başlandı ise de en sağlıklısı bronz flanşlardır. Flanş üzerindeki zehirli boyayı kazıyın. Flanşın rengi bronz sarısı olmalıdır. Eğer renk kızıla dönmüşse sadece bakırı kalmıştır ve kırılmaya adaydır değişmesi gerekir. Flanşla tekne gövdesi arasında bir dolgu olması gerekir ve su girişi bu arada engellenmelidir. Eğer flanş altından su girişinden şüphelenirseniz flanş çevresine tornavida sapı ile vurarak su alıp almadığını kontrol edin. Eğer su girmişse gövdede de onarım gerekebilir.
Salma Bağlantısı:
Salmanın tekneye olan bağlantısı arasında ince bir açıklık olabilir. Aşırı bir açıklık salma somunlarının yeteri kadar sıkı olmadığına veya salmanın tam oturmadığına işarettir. Bu koşullarda salma saplamaları su alarak özellikle paslanmaz çelikse erimiş olabilir. Salmanın sadece baş tarafta veya kıç tarafta aşırı açılması oturmaya veya çarpmaya işaret eder. Gövdede hasar oluşmamışsa bile salmanın sökülmesi gerekebilir.
Ozmoz:
Fiberglasa giren su fiberglastaki maddelerle kimyevi reaksiyona girerek ozmoz zararı olarak tarif edilen hasara yol açar. Bu hasar genellikle tekne gövdesinde çapları bir veya birkaç cm’e varabilecek sivilceler gibidir. Tekne gövdesinde oluşmuş birkaç sivilce kolaylıkla tamir edilebilse de gelecekte artmaması için bir neden yoktur. Aşırısivilceli bir teknenin onarımı ise hem zaman alan hem de aşırı harcama gerektiren bir işlemdir. Asıl ozmoz zararı ise jelkot altında değil fiberglasta oluşur ve bölgenin onarımı çok daha zordur. Kontrolunuz sırasında bu tür sivilceler görürseniz tekneyi almaktan vazgeçmek için iyi bir sebebiniz var demektir. Her koşulda sörvey için anlaştığınız kişi ozmoz muayenesi yapacak ve gerçek durumu size yazılı olarak bildirecektir.
Karinadan Su Damlaması:
Tekneyi karaya aldıktan bir süre sonra su tekne gövdesinden uzaklaşır. Salma bağlantısı, dümen ve dümen milinden su gelebilir. Bu su gelen bölümün içine su girdiğinin göstergesidir.
Su salma bağlantısından geliyorsa, salma saplamalarının paslandığı kabul edilebilir. Dümen altından su gelmesi dümen palasının içine su girdiğini gösterir. Ozmoz zararı mutlaka oluşacaktır. Dümen milinden su gelmesi ise dümen milinin paslanmış olabileceğinin veya yatakların eskidiğinin bir göstergesidir. Bu tür su akıntıları henüz zarar vermemişse bile çok yakında zarar vermeye başlayacaktır. Zarar vermediğine kanaat getirirseniz su girişini engelleyerek ileride oluşabilecek hasarı engelleyebilirsiniz.
Bu işlem gerekli tamirler ile sağlanabilir. Dümende Veya Pervane Şaftında Boşluk Dümeni düz olacak şekilde tutun ve kıçtan bakarak düzgünlüğünü tekne direği ile kontrol edin. Dümen palasını el ile iskele sancak istikametinde ve baş kıç istikametinde sallayın. Sallanma varsa aşınma göstergesidir. Aşınan parçaların değişmesi gerekir. Bu parçaların değişebilmesi için teknenin lift ile yukarı kaldırılması veya dümen palasının altındaki toprağın kazılması gerekebilir Tekne kıçına bağlı dümenler ise yukarıdan kolaylıkla sökülür ancak iğnecik ve yuvası genellikle tekneye özel olarak üretildiğinden yenisini sağlamak zor olabilir. Pervane şaftını da aşağı yukarı ve yanlara doğru sağlayarak kontrol edebilirsiniz. Boşluk yatakların aşındığının göstergesidir. Yatakların değişebilmesi için pervane veşaftın sökülmesi gerekir. Yeni yataklar takıldıktan sonra motor tekrar layna alınmalıdır. Bu tür boşluklar motor laynda olmadığı için oluşur. Bu tür işlemler oldukça zordur ve bir profesyonele
danışılması gerekir.
Sonuç Olarak…
Denizde ve karada kontrollerinizi yaptınız. Sörvey raporu da elinize geçti. Bundan sonrası fiyat almadığınız onarım ve değişiklikler için fiyat almaktan ibarettir. Bu işlemler için aldığınız fiyatları toplayınız ve tekneye ödeyeceğiniz bedeli de üstüne koyunuz. Bu şekilde teknenin size gerçek maliyetini bulabilirsiniz. Maliyet rakamları bütçenizi aşıyorsa başka bir tekneye bakabilirsiniz.
Bu yazımız ilginizi çektiyse “Sıfır Tekne Mi? İkinci El Tekne Mi?” isimli yazımızı okumak için Tıklayın…
